Tankowałeś po 16 listopada? W twoim zbiorniku jest inne paliwo
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, co roku w połowie listopada na wszystkich stacjach paliw w Polsce pojawiają się w sprzedaży paliwa, przystosowane do eksploatacji w niskich temperaturach. Oznacza to, że zarówno kierowcy samochodów z silnikami Diesla, jak również napędzanymi benzyną tankują teraz paliwa o zmienionych parametrach.
Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z 26 czerwca 2024 roku w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych stanowi, że w okresie od 16 listopada do końca lutego na stacjach paliw musi być sprzedawany zimowy olej napędowy, czyli taki w którym temperatura blokady zimnego filtra (CFPP) nie może być wyższa niż -20 stopni Celsjusza.
Temperatura w której następuje blokada zimnego filtra wpływa na proces uruchomienia silnika, a także na prawidłowość jego pracy podczas jazdy. Zimowy olej napędowy charakteryzuje się również niższą temperaturą mętnienia w porównaniu z olejem letnim. Pod wpływem ujemnej temperatury w oleju napędowym wytrąca się parafina, której cząsteczki mogą zmniejszyć efektywność układu paliwowego lub całkowicie go zablokować. Wówczas kierowcy pozostaje już tylko wizyta w warsztacie lub oczekiwanie na wzrost temperatury.
Co roku o tej porze na polskich stacjach zaczyna się sprzedaż zimowego oleju napędowego oraz benzyn o zmienionych parametrach prężności par. O ile w przypadku benzyny, zimowa wersja nie różni się znacząco od letniej – o tyle w przypadku oleju napędowego, zimowa wersja ma kluczowe znaczenie, gdy zaczynają się przymrozki.
Zimowy olej napędowy
Zimowy olej napędowy charakteryzuje się niską temperaturą zablokowania zimnego filtra (CFPP). Tym parametrem oznaczany jest moment, w którym wytrącające się w oleju napędowym kryształki parafiny mogą doprowadzić do zatkania filtra paliwa i unieruchomić silnik. Zgodnie z przepisami, to minimalnie -20 stopni Celsjusza. Paliwa premium mają zwykle lepsze parametry, sięgające -30 stopni Celsjusza. Ponadto, w razie potrzeby rafinerie są w stanie produkować paliwa, umożliwiające eksploatację silników wysokoprężnych nawet w temperaturach sięgających -40 stopni Celsjusza.
Drugim parametrem, który musi spełniać zimowe paliwo jest współczynnik mętnienia (CP), czyli moment w którym wytrącają się w nim pierwsze kryształki oleju napędowego. Takie paliwo nie unieruchomi jeszcze silnika, ale będzie mieć negatywny wpływ na jego pracę. W przypadku paliw standardowych CP wynosi około -11 stopni Celsujsza, ale w przypadku paliw premium to nawet około -22 stopni Celsjusza.
Trzecim parametrem jest liczba cetanowa, podwyższona z wymaganego przepisami minimalnego poziomu 51 do nawet 55, co ułatwia rozruch, poprawia dynamikę i obniża temperaturę pracy silnika. Im niższa liczba cetanowa, tym gorzej i głośniej w zimowych warunkach będzie pracować silnik. Rośnie wówczas również spalanie oraz emisja sadzy.
Szlachetne dodatki
Zimowe oleje napędowe są ponadto wzbogacane o szereg dodatków, utrzymujących czystość wtryskiwaczy, zapobiegających pienieniu paliwa i chroniących elementy układu paliwowego przed korozją. W niektórych pojawia się również składnik, usprawniający działanie pomp paliwowych i chroniący je przed zatarciem.
Stosowane są także stabilizatory i depresatory, zapobiegające tworzeniu się parafin i dodatkowo ułatwiające rozruch zimnego silnika w niskich temperaturach.
Zimowa benzyna
Na zimę w dystrybutorach zmieniają się również parametry benzyn, które muszą mieć wyższą prężność par na poziomie od 60 do 90 kPa, a w tzw. okresie przejściowym, czyli od 1 października do 15 listopada - od 45 do 90 kPa. Benzyna o wyższej prężności par jest bardziej lotna i dzięki czemu ułatwia rozruch silnika w niskich temperaturach.
Liczy się tu jednak właściwa proporcja, bo zbyt wysoki parametr prężności mógłby wywołać odwroty skutek stać się powodem tworzenia w układzie paliwowym tzw. korków parowych, a w efekcie - nierównej pracy silnika.
Paliwa przejściowe i letnie
W okresie od 1 października do 15 listopada oraz od 1 marca do 15 kwietnia na stacjach jest sprzedawane tzw. paliwo przejściowe, którego CFPP wynosi -10 stopni Celsjusza.
Natomiast w okresie od połowy kwietnia do końca września w dystrybutorach z olejem napędowym znajduje się tzw. paliwo letnie, którego CFPP to zaledwie 0 stopni Celsjusza.
